ኣብ ማሕበራዊ ሚድያ ዝተዘርግሐ ‘ጋዜጣዊ መግለጺ ሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ቱርኪ’ ሓሶት እዩ

ብሓጎስ ገብረኣምላኽ

ብህሎ: ሚኒስትሪ ጉዳያት ወፃኢ ቱርኪ እቲ ኣብ መንጎ ሶማልያን ቱርኪን ዝተኸተመ ወታደራዊ ስምምዕ ምስ ኢትዮጵያ ዘራኽብ ነገር ከይዘይብሉ ኣፍሊጡ።

ውሳነ: ሓሶት፡ እቲ ነዚ ሓበሬታ የረጋግጽ እዩ ተባሂሉ ዝተዘርገሐ ጋዜጣዊ መግለጺ ሓሶት እዩ።

ብዕለት 21ን 22ን ለካቲት 2024፡ ኣብዚኣብዚኣብዚን ከም ዝረአ፡ ኣብ ማሕበራዊ መራኸቢታት ብፍላይ ድማ ኣብ ትዊተር ብሰፊሑ ዝተዘርግሐ ጋዜጣዊ መግለጺ ነይሩ። እቲ ብሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ቱርኪ ዝወጸ ዝተባህለ መግለጺ፡ ኣብዚ ቀረባ እዋን ኣብ መንጎ ሶማልያን ቱርኪን ዝተገብረ ወታደራዊ ስምምዕ ምስቲ ኣብ መንጎ ሶማልያን ኢትዮጵያን ዝኸይድ ዘሎ ምስሕሓብ ዝተኣሳሰር ከምዘይኮነ ይገልጽ። እቶም ኣብ ማሕበራዊ ሚድያ ነዚ ሓበሬታ ዝዘርግሑ ሕታማት ኣሻሓት ግዘ ተራእዮምን ተዘርጊሖምን እዮም።

እንተኾነ፡ ምርመራ ምስተገብረ፡ እቲ ጋዜጣዊ መግለጺ ዝተፈብረኸ ምዃኑን ካብ ሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ቱርኪ ከምዘይመጸን ተረጋጊጹ ኣሎ። እቲ ዝተባህለ መግለጺ ብሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ቱርኪ ከምዘይተዋህበ ኣብ ኣዲስ ኣበባ ዝርከብ ኤምባሲ ቱርኪ ኣረጋጊጹ እዩ። ስለዚ ኣብቲ ዝተዘርግሐ ጋዜጣዊ መግለጺ ዝቐረበ ሓበሬታ ሓሶት እዩ።

ብ1 ጥሪ 2024 ኢትዮጵያን እታ ሶማልያ ከም ዝተፈንጨለት ዞባኣ እትቖጽራ ሪፓብሊክ ሶማሊላንድን ስምምዕ ፈሪመን። ብመሰረት እዚ ስምምዕ ሶማሊላንድ ኣብ ወሽመጥ ዓደን ንወተሃደራዊ ዕላማ ንኢትዮጵያ ጭራም መሬት ክተካርያ ዝተሰማምዐት ኰይና፣ ኢትዮጵያ ድማ ሶማሊላንድ ከም ልኡላዊት ሃገር ኣፍልጦ ክትህብ ተሰማሚዓ እያ።

እዚ ስምምዕ ንሶማልያ ኣቖጢዕዋ፡ ኣብ መንጎ ሶማልያን ኢትዮጵያን ዝነበረ ርክብ ናብ ምስሕሓብ ኣስዒቡ። ሶማልያ ንኢትዮጵያ ልኡላውነተይን ግዝኣታዊ ሓድነተይን ትጥሕስ ኣላ ብምባል ከሲሳታ እያ።

ኣብዚ ወጥሪ እዚ ሶማልያን ቱርኪን ናይ ምክልኻል ስምምዕ ፈሪመን። ኣብ መጀመርታ ወርሒ ለካቲት 2024 ሶማልያን ቱርኪን ናይ ምክልኻል ውዕሊ ፈሪመን። ብ21 ለካቲት 2024 መንግስቲ ሶማል ኣብ መንጎ ክልቲአን ሃገራት ዝተገብረ ስምምዕ ምክልኻል ብወግዒ ኣፍሊጡ እዩ። ብመሰረት እዚ ስምምዕ፡ ቱርኪ ንሶማልያ ኣብ ምክልኻል ግዝኣታዊ ማያታ ንምሕጋዝ ናይ ባሕሪ ጸጥታ ደገፍ ክትገብር እያ ተሰማሚዓ።

ኣብዚ ህሞት፡ ኣብ ማሕበራዊ መራኸቢታት ብፍላይ ድማ ኣብ ትዊተር ጋዜጣዊ መግለጺ ተዘርጊሑ ነይሩ። ኣብ ቀረባ እዋን ኣብ መንጎ ሶማልያን ቱርኪን ዝተገብረ ስምምዕ ምክልኻል ምስቲ ኣብ መንጎ ኢትዮጵያን ሶማልን ዝካየድ ዘሎ ምስሕሓብ ዘይተኣሳሰር ምዃኑ ብርክት ዝበሉ ጽሑፋት ትዊተር ገሊጾም ነይሮም። እዞም ኣብ ትዊተር ዝተዘርግሑ ጽሑፋት፡ ካብ ሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ቱርኪ ዝተባህለ ጋዜጣዊ መግለጺ ብምጥቃስ፡ ነቲ ዝተብሃለ ሓበሬታ ኣጋዊሖም እዮም። እቲ ስምን ኣርማን ሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ቱርኪ ዝሓዘ ጋዜጣዊ መግለጺ፡ ካብቲ ሚኒስትሪ ከምዝተረኽበ ገሊጾም ነይሮም።

እቲ መግለጺ ኣብ መንጎ ሶማልያን ቱርኪን ዝተገብረ ስምምዕ ምክልኻል ግብረሽበራን ሽፍትነትን ንምምካት ዝዓለመ ምዃኑን ምስቲ ኣብ መንጎ ኢትዮጵያን ሶማልያን ዝቕጽል ዘሎ ምስሕሓብ ዘይተኣሳሰር ምዃኑ ይሕብር።

እንተኾነ እቲ ጋዜጣዊ መግለጺ ሓቀኛ ከምዘይኮነን ዝተፈብረኸ ምዃኑን ተረጋጊጹ ኣሎ። ካብ ሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ቱርኪ ዝመጽእ ሓቀኛ ጋዜጣዊ መግለጺታት ብዝተረጋገጸ ማሕበራዊ መራኸቢታት ዝዝርጋሕ ኮይኑ፡ ንመወከሲ ዝኸውን ብፍሉይ ተኸታታሊ ቁጽሪ ተሰንዩ ይቐርብ። ኣብዚ ጉዳይ እዚ፡ እቲ ናይ ሓሶት መግለጺ ተኸታታሊ ቁጽሪ 34 ዝሓዘ ኮይኑ፡ እዚ ድማ ምስቲ ኣብ ማሕበራዊ መራኸቢታት ናይቲ ሚኒስትሪ ኣብ ቀረባ እዋን ዝተዘርግሐ ወግዓዊ ጋዜጣዊ መግለጺ ተመሳሳሊ ቁጽሪ ዝሓዘን ዝጻረርን እዩ።

ካብዚ ሓሊፉ ኣብ ኣዲስ ኣበባ ዝርከብ ኤምባሲ ቱርኪ፡ እቲ ዝተባህለ ጋዜጣዊ መግለጺ ካብ ሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ቱርኪ ከምዘይተዋህበን ናይ ሓሶት ምዃኑን ኣረጋጊጹልና እዩ።ስለዚ እቲ ዝተባህለ ሓበሬታ ኣብ ብሓሶት ዝተፈብረኸ መግለፂ ብምውካሉ ሓሶት ተባሂሉ ኣሎ።

We at the MFC strive to verify misleading and false claims so that people get fact-based information and make an informed decision as well. In the process of our work, accuracy and transparency hold a central role. Therefore, if you see errors in our content, please write to us at [email protected] so that our team will make corrections.

Share post on Social media

See related posts

Akkawuntiin TikTooki tokko viidiyoo “misooma koridaraa finfinetti” jedhu qoode. Viidiyoon akkawuntii TikTookii kun qoode taatee
Fuulli feesbuukii tokko barreffama ‘’Aangoo qeerroo: Diinonni keenya qabeenya biyyaa balleessaa jiru. Duguuggaa sanyii raawwachuuf

ABOUT MFC

MultiFactCheck

(MFC) is an independent fact-checking organization which is launched to pin-point, track-down, scrutinize, investigate, interrogate, publish and distribute the factual accuracy of claims made by public figures. MFC’s project has geographical priorities. Our work mainly focuses on nations in the Horn of Africa and their diaspora community who reside abroad. We operates from various regions of Africa, Europe and North America. Through a multitude of professional proficiency, MFC deploys best practices of journalism, scholarship and expertise in order to flag, investigate and publish a fact.